Bujany fotel nie tylko na werandzie

Mamy lato i sezon kiedy cieszymy się z kolorowych mebli do ogrodów oraz wygodnych foteli bujanych wystawianych na gankach. Zwykle słowo fotel bujany (ang. rocking chair) lub fotel na biegunach przypomina nam dzieciństwo, pokoje dla noworodków, w którym matka stara się ukołysać swoje maleństwo do snu lub słonoczną werandą, na której przesiadują i relaksują się dziadkowie i babcie. A zatem na ogół kojarzy nam się ze zmierzchłymi czasami i tradycyjnym stylem. Tymczasem fotel bujany potocznie zwany bujakiem (ang. rocker) nie odszedł w zapomnienie, a wręcz przeciwnie, jest on ciągle w modzie i wręcz dominuje salony projektów demonstrowanych w najpopularniejszych magazynach mody projektanckiej.

Niektórzy uważają, że taki bujak pasuje jedynie do aranżacji wnętrz w stylu wiejskim, rustykalnym lub skandynawskim. Ja jednak nie zgadzam się z tym stwierdzeniem. Uważam, że fotel bujany można dopasować do każdego stylu i pomieszczenia, należy tylko wybrać odpowiedni  jego styl i materiał. Wobec tego proponuję skorygować wcześniejsze skojarzenia z dzieciństwa i namawiam do wykorzystania foteli bujanych w wystroju wszelkiego rodzaju wnętrz, od sypialni do salonów i jadalni. Wielbiciele nawet najbardziej nowoczesnych wnętrz powinni być zadowoleni z inwestycji w bujaka, ponieważ isnieje obecnie na rynku niezliczony wybór tych mebli, które dzięki konstrukcji z metalu i tworzyw sztucznych, ani formą, ani kolorem nie przypominają standardowych modeli.

Jeśli nie posiadasz jeszcze krzesła na biegunach, rozważyć jego zakup, ponieważ nie bez przyczyny jest on jednym z najbardziej popularnych krzeseł zakupywanych do domu od ponad 300 lat. Poniżej kilka wskazówek, które pomogą w wyborze:

1. Komfort:
Wybierając fotel bujany komfort powinien być jego pierwszym priorytetem. Warto pamiętać, że przed zakupem takiego mebla najpierw wypada go wypróbować. Aby krzesło to wyglądało i funkcjonowało prawidłowo w pomieszczeniu, należy też sprawdzić czy mamy na niego wystarczająco dużo miejsca.

2. Materiał:
Na początku powinno się zdecydować z jakiego materiału ma być fotel wykonany. Tradycyjne opcje są zwykle z drewna lub wiklliny, ale na współczesnym rynku istnieje o wiele większy wybór. A zatem oprócz tapicerowanych bujaków, coraz częściej spotyka się wersje metalowe czy plastikowe, a nawet  wykonane z przezroczystego akrylu.

 

 

3. Styl:
Jeśli chodzi o styl foteli bujanych to istnieje ich niezliczona ilość. Aby dokonać podstawowego wyboru najprościej jest zadać sobie pytanie: czy chcemy zakupić taki fotel w wersji tradycyjnej czy współczesnej.  Tradycyjne drewniane i wiklinowe fotele na biegunach świetnie sprawdzają się zarówno w salonie jak i na tarasie. Są one doskonałym usupełnieniem wnętrz w stylu rustykalnym, wiejskim czy vintage. Natomiast nowoczesne bujaki często wykonywane są z tworzyw sztucznych i metali. Niestety w takim przypadku komfort ich nierzadko schodzi na dalszy plan. Przed zakupem więc wypada się zastanowić czy mebel ten ma być elementem dekoracyjnym jako ciekawe dopełnienie wnętrza, czy ma być krzesłem bardziej funkcjonalnym, służącym do wypoczynku na wiele lat.

4. Kolorystyka:
Tradycyjne fotele są najbardziej popularne w kolorze naturalnego drewna, przy czym wersje malowane białą farbą też dorównują im kroku. (Generalnie jednak malowane są krzesła, które zbudowane są z różnych jakości i kolorów kawałków drewna.)
Natomiast trendy kolorystyczne współczesnych bujaków dostepnych w nieograniczonej ilości barw i tonacji, są niemożliwe do uogólnienia i zawężenia.

5. Poduszki i podnóżki:
Jeśli fotel bujany nie jest tapicerowany warto zdecydować się na dodatkowe poduszki, które ulepszą jego komfort. Ponadto można nabyć wygodny podnóżek na biegunach, który dostosowuje się do ruchów fotela, dzieki czemu staje się on bardziej funkcjonalny i praktyczny.

6. Dodatki:
Współczesne fotele bujane mogą mieć wbudowane grzejniki lub wałki do masażu. Inne cieszące się wzięciem dodatki to wbudowane lampki i gniazdka elektryczne. Czasami można napotać wersje dwu- i trzy- osobowe lub elektryczne, które nazywam „dla bardzo leniwych” (nie trzeba odpychać się nogą od ziemi). Dla zainteresowanych gadżetami przy zakupie warto sprawdzić, czy takie dodatkowe opcje są oferowane przez producenta.

7. Płozy, bieguny czy suwak?
Tradycyjny bujak to fotel z przyczepionymi do jego spodu dwoma łukami zwanymi płozami lub biegunami, dzięki którym fotel może się bujać. Istnieją również bujaki bez płóz, które za to są umieszczane na konstrukcji suwanej. Wybór pomiędzy tymi elementami należy z reguły do osobistych preferencji. Przeciwnicy płóz, zarzucają takim krzesłom skrzypienie i rysowanie drewnianych podłóg (choć prostym rozwiązaniem jest podbicie płóz filcem). Zwolennicy suwanej prowadnicy na nieruchomej podstawie uważają, że taki fotel mniej niszczy podłogę oraz bardziej pasuje do mniejszych wnętrz i tam gdzie nie chce się zbytnio ujawniać czy akcentować bujanej wersji mebla.

8. Cena:
W zależności od materiału, modelu, jakości, renomy producenta czy projektanta oraz wieku fotela bujanego, należy się liczyć z różnymi cenami. Aktualnie wahają się one od kilkudziesięciu dolarów (na pchlim targu) do kilku tysięcy (w salonach meblarskich). Szeroką ofertę takich krzeseł można też znaleźć w sklepach sieciowych. Najbardziej popularne i przystępne w cenie to bujaki z wikliny i ratanu, są to jednak zwykle krzesła o tradycyjnych kształtach. Do nowoczesnych wnętrz najczęściej pasują modele designerskie, które na ogół należą do opcji najdroższych i najmniej wygodnych. W tym wypadku jednak ich zalety użytkowe i wygoda schodzą na dalszy plan.

Anna Grochowska NCIDQ, IIDA, LEED AP ID+C

ANNALINE INTERIOR DESIGN LLC

Annaline on Facebook

Annaline's website

annalineid@gmail.com

Co weekend jeden artykuł z mojego blogu  jest publikowany 
w chicagowskim  +Dziennik Związkowy. 

Zainteresowanych zapraszam do polubienia Annaline on Facebook, 
gdzie umieszczane są linki do tych artykułów.

Bonus dla dociekliwych:

Jak wiemy fotel na biegunach przeszedł długą drogę, od skromnego funkcjonalnego mebla do ekscentrycznych modeli, które osiągnęły status dzieła sztuki. Ale skąd się on wziął? Kto pierwszy go zaprojektował? Nikt dokładnie tego nie wie. Często przypisuje się ten wynalazek Banjaminowi Franklinowi, ale jest to błąd, ponieważ istnieją zapisy dotyczące fotelów bujanych zanim ten znany Amerykanin się narodził w 1706 roku. Jedno jest pewne, bujak jest wynalazkiem amerykańskim, który został spopularyzowany w Europie poprzez Anglików, zarządzających amerykańskimi koloniami do 1776 roku. 

Z początku fotele na biegunach były stosowane głównie na gankach, werandach i w ogrodach. Do najbardziej znanych tradycyjnych modeli zaliczamy:

1. Fotel bujany w stylu Windsor (ang. Windsor Rocking Chair), ok. 1740
Właściwie było to krzesło produkowane na początku XVII wieku w pobliżu zamku królewskiego Windsor w Anglii. Zwykle malowane na ciemno-zielony lub czarny kolor i przeznaczone do ustawiania na ogrodowym trawniku,  dopiero dzięki dodaniu do nich płóz przez stolarzy w Filadelfii, zostało one rozsławione na cały świat.

2. Fotel bujany w stylu Shaker (ang. Shaker Rocker), ok. 1820
Bujaki produkowane przez religijną sektę Shaker, zamieszkującą północne tereny Stanów Zjednoczonych,  charakteryzuje bardzo prostym styl drabiniastego oparcia, proporcjonalność, funkcjonalność i brak dekoracyjnych ozdób. Wąskie siedzenia zwykle były wykonane z trzciny lub z przeplatanych wełnianych tasiemek.

3. Bujak bostoński (ang. Boston Rocker), ok. 1840
To krzesło na biegunach jest wygodniejszą odmianą bujaka windsorskiego, które charakteryzuje się ergonomicznym siedzeniem w kształcie litery „S”, wyższym oparciem i bardziej smukłą sylwetką niż jego poprzednik. Jest to pierwszy bujak wykonywany maszynowo i produkowany na skalę masową.

4. Fotel bujany braci Thonet (ang. Thonet Bros. Rocker), ok. 1860
W XIX wieku najbardziej popularnymi bujakami były eleganckie i lekkie wyroby austriackiech braci Thonet.  Te praktyczne i niedrogie fotele bujane produkowane, dzięki opantentowanemu przez nich nowemu systemowi wyginania drewna przy pomocy pary są popularne do dnia dzisiejszego.

5. Fotel bujany Gustawa Stickley (ang. Gustav Stickley Rocker), ok. 1900
Ten ciężki dębowy fotel na płozach jest prostym meblem w popularnym z początku XX wieku stylu misyjnym. Wygodny i solidny fotel Stickley  z reguły był ręcznie robiony przez rzemielśników należących do znanego  ruchu artystycznego zwanego Art & Craft.

6. Fotel na płozach Sama Maloof (ang. Sam Maloof Rocker), ok. 1950
Krzesło Maloofa, to doskonały powojenny trybut dla sztuki Art & Craft, a zatem dla mebli estetycznych i zarazem użytecznych.

W XVIII wieku fotele na biegunach były swego rodzaju symbolem najstarszych członków rodziny , tych najbardziej szanowanych i doświadczonych w podróżach i wiedzy o dalekim świecie.  Oni to bowiem zasiadali w takich fotelach i przy lekkim kołysaniu opowiadali historie z młodości lub fantastyczne opowieści urzeczonym młodszym członkom rodziny. Z biegiem czasu krzesła te stały się symbolem stagnacji i rosnącej klasy średniej. Ponadto poprzez masowe zastosowanie ich w szpitalach oraz placówkach psychiatrycznych powoli wychodziły z mody.

Dopiero dzięki projektantom epoki modernizmu, bujaki przekształciły się z symbolu popołudniowej drzemki do symbolu nowoczesności. Do najbardziej znanych modernistycznych modeli zaliczamy:

1. Fotel bujany Charlesa i Ray Eamesów, ok. 1950

Bujak zaprojektowany przez małżeństwo Eamesów

jest okrzyknięty najsłynniejszym krzesłem na płozach

zaprojektowanych w XX wieku.

Wykonane z drutu, sklejki oraz tworzywa sztucznego

wzmacnianego włóknem szklanym

krzesło to nie tylko ma nowoczesny wygląd,

 ale jego projektanci zadbali o to aby było również wygodne.

2. Bujak architekta Franka O. Gehry, 1972

Fotel ten wykonany jest  z laminowanej tektury.

3. Fotel bujany Rona Arada, 1990

To krzesło wykonane ze stali

 jest specjalnie wyważoną bryłą tak,

aby siedzący mógł się na nim bezpiecznie kołysać.

4. Fotel na biegunach projektanta Philippe Starcka, 1999

Bujana wersja słynnego aluminiowego krzesła

firmy Emeco 1006 znanego pod nazwą Navy Chair
(zobacz link #15)

_____________________    American Icon: Rocking Chair     _____________________

Krzesła bujane są związane z historią Stanów Zjednoczonych już od samego początku i trudno jest znaleźć inny mebel, który dorównałby mu w tej mierze. Odegrał on ważną rolę w historii tego kraju i ma on swoje ważne miejsce w historii kilku amerykańskich polityków oraz postaci literackich:

1. Benjamin Franklin swego czasu był uznawany za twórce fotela bujanego, ponieważ pozostawił on opisy swoich projektów związanych z tym krzesłem, (np. podłączał on do bujaka wentylator napędzany nożnym pedałem).

2. Jeden z najbardziej zasłużonych prezydentów  USA, Abraham Lincoln, kilka razy zdecydował zasiąść w fotelu bujanym, kiedy malowano jego portret. Na koniec został on również zamordowany siedząc w fotelu na płozach w Teatrze Forda w Waszyngtonie. Od tego czasu styl tego mebla znany jest od jego imienia jako Lincoln rocker (krzesło to, z plamą po krwi prezydenta, jest eksponowane w muzeum Forda pod Detroit). Styl tego krzesła był popularny  w ówczesnych oficjalnych salonach, ponieważ otwarte ramiona oraz wyprofilowane tapicerowane siedzenia i oparcia były nie tylko wygodne, ale również miały elegancki wygląd.

Styl fotela bujanego, w którym Lincoln pozował do portretów.

Fotel bujany, w którym Lincoln był zamordowany.

3. Dzięki kolejnemu prezydentowi USA również zyskał sławę fotel na biegunach produkowany przez firmę P&P Rocking Chair. John F. Kennedy tak uwielbiał to krzesło, zalecone mu przez lekarza na bolący kręgosłup,  że wszędzie je ze sobą zabierał (wliczając prezydencki samolot  Air Force One). Co więcej, obdarowywał nim całą swoją rodzinę i przyjaciół, więc nie należy się dziwić, że styl tego fotela jest znany pod jego imieniem: „Kennedy Rocker”  i jest w produkcji do dnia dzisiejszego.

4. Znani autorzy amerykańscy Harper Lee i Tennessee Williams umieszczają fotel na biegunach w swoich fikcyjnych powieściach w efekcie tworząc symbol krajobrazu stanów post-konfederckiego Południa.

 Sceny z filmu na podstawie książki amerykańskiej powieściopisarki Harper Lee "Zabić drozda" (To Kill a Mockingbird)

 

5. Fotel bujany był także wykorzystany przez amerykańskiego reżysera Alfreda Hitchcocka w filmie „Psycho”. Tym razem jednak mebel ten stanowi symbol pustki i zagubienia.

6. Wielbicielami foteli bujanych byli również:

*26-ty prezydent Stanów Zjednoczonych, Theodore Roosevelt:

*34-ty prezydent Stanów Zjednoczonych, Dwight D. Eisenhower:

*40-ty prezydent Stanów Zjednoczonych, Ronald Regan:

* amerykański pisarz Mark Twain:

Zamiłowanie Amerykanów do tego dziwnego wynalazku z początku było pogardzane przez Brytyjczyków podróżujących po Ameryce. Anglicy uważali, że przepełnione bujanymi fotelami salony, werandy i ganki hotelowe są w złym guście. Nazywali je „amerykańskim drewnianym narkotykiem”. Nie przeszkodziło im to jednak zaadoptować ten nowy styl siedzenia i przez pewien czas być jego głównym producentem na skalę światową. Skoro więc Brytyjczycy polubili wcześniej lekceważone bujaki i są one darzone szacunkiem przez prezydenckie głowy, to może już czas umieścić taki mebel we własnym domu? Zakup fotela bujanego może być praktyczną inwestycją w funkcjonalny i wygodny mebel służący wielu pokoleniom, ale również może być wyrazem czynnego udziału w kontunuacji  amerykańskiej tradycji.

Dziękuję z góry za komentarze i uwagi!

Zachęcam do dyskusji.

Linki do kilku innych artykułów z mojego blogu:

1. Fotel adirondack: klasyczny styl amerykańskich mebli ogrodowych.
2. Skórzane meble: luksus czy wygoda?
3. Dywany z naturalnych włókien roślinnych
4. Meble z drewna litego czy fornirowane?
5. Wzory paisley, a aranżacja wnętrz.
6. Projektowanie wnętrz w niebieskim kolorze.
7. Jaka jest różnica pomiędzy dekoratorem a projektantem wnętrz?

8. Kraty, kratki, krateczki...

9. Tekstylia plemion Nawaho, a współczesne wnętrza.

10. Adamaszek to tkanina czy wzór?

11. NeoCon: największe targi dla projektantów wnętrz.

12. NeoCon 2015

13. "Drzwi otwarte" w Chicago.

14. Jakie wybrać łóżko do sypialni?

15. Navy Chair: ikona amerykańskiego designu