ANNALINE INTERIOR DESIGN: Wzory Paisley, a aranżacja wnętrz

Podobnie jak w przypadku wielu akcesoriów domowych Paisley to poszukiwane wzory, ale nie wszyscy wiedzą jak je właściwie użyć do aranżacji wnętrz. Te wyjątkowe i ponadczasowe wzory znane od stuleci, choć czasami odstawiane są na bok, należą do klasyki i nigdy właściwie nas nie opuszczają, a wręcz przeciwnie, co pewien czas powracają z większą siłą i dominują na pierwszych stronach magazynów. Nie ma wątpliwości, że Paisley wciąż inspirują nowoczesne wzornictwo i płynnie dopasowują się do współczesnych wnętrz, ponieważ często zdobią one wyroby tekstylne (jak np. tkaniny, dywany, okładziny ścienne, tapicerowane meble, abażury, pościel), a także płytki i inne elementy dekoracyjne. A zatem przyjrzyjmy się wzorom Paisley bliżej.

Paisley (czytaj: pejzli) to termin używany w języku angielskim dla określenia popularnych wzorów o motywie pochodzenia perskiego. Motyw ten interpretowany jest na wiele sposobów, między innymi jako kształt nerki, kształt skręconej łzy, czy kształt migdału z ostrozakrzywioną górną częścią. Sam wzór natomiast czasami określany jest jako „perskie ogórki” (ang. Persian pickles) lub „walijskie gruszki” (ang. Welsh pears). Jest on szczególnie popularny w Azerbejdżanie i Turcji, gdzie znany jest pod nazwą Buta, natomiast w Iranie i Indiach pod nazwą Botteh.

Wzory Paisley znane są od czasów dynastii Sasanidów (III wiek, Persja), ale sama ich nazwa wywodzi się od szkockiego miasta Paisley, które swego czasu było jednym z centrów przemysłu włókienniczego Europy, gdzie te wzory były produkowane. W Azerbejdżanie te migdałowe motywy początkowo były używane do dekoracji królewskich regaliów, korony i szat sądowych, ale później zostały szeroko rozpowszechnione wśród ogółu społeczeństwa i są popularne do dnia dzisiejszego nie tylko na tkaninach odzieżowych, ale również na materiałach tapicerskich, obrazach, freskach, tapetach, zasłonach, obrusach, dywanach i ceramice. W Azji nadal panuje zwyczaj tkania paisley przy użyciu złotych lub srebnych nici na jedwabiu lub innych tkaninach wysokiej jakości. Często są one ofiarowywane jako prezenty na weselach lub przy innych specjalnych okazjach.

Tkaniny o wzorach Paisley stały się na masową skalę popularne w Europie dopiero w wieku XVIII i XIX, kiedy to firma East India Company zaczęła sprowadzać z krajów Bliskiego Wschodu szale kaszmirowe i inne wzorzyste materiały. Były one szczególnie popularne w krajach nadbałtyckich, gdzie wierzono, że służą do ochrony przed złymi demonami. Popyt na nie był tak duży, że ta ogromna firma handlowa nie była w stanie importować ich w dostatecznej ilości. Stąd pomysł kopiowania wzorów perskich i produkowania ich na miejscu w Europie był najłatwiejszym rozwiązaniem. W 1800 tkacze z miasta Paisley byli czołowymi producentami wzorzystych tkanin ponieważ ich żakardowe krosna pozwalały na tkanie w pięciu kolorach, kiedy większość innych europejskich ośrodków produkowała tylko w dwóch. W 1860 roku w Paisley produkowano tkaniny już w 15-stu kolorach. Ale oprócz tkania na krosnach, tkacze z tego szkockiego miasta wyszkolili się w drukowaniu wzorów na różnych wyrobach tekstylnych, w tym na bawełnianych kwadratach, które były prekursorem nowoczesnej chustki (ang. bandanna). Takie drukowane wzory były w stanie obniżyć koszty tkanin i wpłynąć na ich coraz większą popularność.

Przykłady popularnych wzorów Paisly na szalach w XIX wieku:

Przykłady kaszmirowych szali i wzorów Paisley modnych w drugiej połowie XIX wieku:

Przykłady wszechobecnych w dzisiejszych czasach hustek (tzw. bandanna lub bandana):

Bandana (w języku hinduskim oznacza "krawat"), była pierwotnie prowizoryczną maską dla kowbojów (aby osłonić ich twarz przed kurzem lub zakryć przed szeryfem), dopóki nie została zaadaptowana przez gangi Los Angeles w latach 60-tych XX wieku, a następnie hipisów oraz gwiazdy rocka i ich fanów.

W czasach współczesnych wzory Paisley zostały powiązane z ruchem hipisowskim, ponieważ były szczególnie popularne podczas tzw. Lata Miłości (ang. The Summer of Love”). Stąd też od 1967 roku wzory te są utożsamiane z psychodelicznym stylem oraz zafascynowaniem duchowością i kulturą hinduską inspirowaną pielgrzymką The Beatles do Indii. Znana firma produkująca instrumenty muzyczne Fender wyprodukowała z tej okazji nową wersję popularnej gitary Telecaster nazwaną Pink Paisly, ponieważ umieściła na niej tapetę z „perskimi ogórkami”. W 1985 roku piosenkarz Prince złożył swego rodzaju hołd wzorowi Paisley, poprzez nagranie psychodelicznego utworu „Paisley Park” oraz stworzenie studia nagrań pod nazwą „Paisley Park Records”.

Wzory Paisley zyskały popularność, ponieważ były i są produkowane w szerokiej gamie kolorów i wzorów, dzięki czemu można wśród nich znaleźć produkt, który będzie pasować niemal do każdego stylu i do każdej palety kolorystycznej. Projektanci wnętrz chętnie sięgają po te wielokolorowe o skomplikowanych wzorach tkaniny szczególnie do wystroju wnętrz o stylach tradycyjnych. Natomiast tapety ze wzorem Paisley, o duże skali i uproszczonej kolorystyce, dominują aranżacje nowoczesnych przestrzeni. Nie każdy jednak wie od czego zacząć i jak wprowadzić Paisley do swoich wnętrz, dlatego poniżej podaję kilka pomysłów, które ułatwią to zadanie.

1. Jeśli nie jesteś pewien, czy lubisz wzory Paisley, zacznij od małej dawki i małej skali. Na przykład można zakupić talerze do kuchni lub zestaw świec do salonu z nadrukiem Paisley.

2. Jeśli jesteś bardziej śmiały, proponuję wprowadzenie do wnętrz wzorów Paisley na meblach o większej skali, jak np. łóżko (pościel), wzorzysty dywan lub tapicerowany fotel. Miej jednak na uwadze, że Paisley są wzorami skomplikowanymi i jeśli w pomieszczeniu jest zbyt wiele innych elementów, mogą one szybko stać się przytłaczającymi.

3. Kolejnym krokiem w projektowaniu wzorami Paisley jest użycie tapet o nadruku „nerkowym” na jednej ścianie w pokoju dziecięcym lub na wszystkich ścianach w gościnnej łazience (ang. powder room). Jeśli jest to dla Ciebie za mało, proponuję wytapetować wszystkie ściany w jadalni lub w korytarzu, ze zwróceniem uwagi na to, aby wzór Paisley skalą pasował do pomieszczenia, i aby jego kolorystyka nie walczyła i nie przytłaczała innych elementów dekoracyjnych. Ciągle mało? Rozważ więć dodanie zasłon do jadalni o takim samym wzorze jak zainstalowana w niej tapeta Paisley.

4. Jeśli nie jesteś zainteresowany wielobarwnymi wzorami Paisley, polecam rozważyć ich neutralne wersje w jednym lub dwóch kolorach. Dość szybko przekonasz się, że w takiej wersji Paisley dopasowuje się do prawie każdego pomieszczenia.

Paisley są unikalnymi wzorami, które ciągle zyskują na popularności. Ich stonowane wersje wspaniale dopasowują się do wyrafinowanych i eleganckich przestrzeni, natomiast wielokolorowe opcje nadają się zarówno do sal formalnych jak i przytulnych kameralnych pokoi. Dlatego też przewiduję, że jeśli zdecydujesz się na wzór Paisley, to przekonasz się, że jest to bezpieczna inwestycja do aranżacji przestrzeni zarówno w stylu tradycyjnym jak i nowoczesnym.

Anna Grochowska, NCIDQ, IIDA, LEED AP ID+C
ANNALINE INTERIOR DESIGN

annalineid@gmail.com

Annaline's website

Annaline on Facebook

Annaline's blog+ANNALINE ID

Zachęcam do dyskusji i z góry dziękuję za uwagi i kometarze!

Linki do kilku innych artykułów z mojego blogu:

1. Wraca moda na stalowe okna

2. Jaka jest różnica pomiędzy projektantem wnętrz a dekoratorem?

3. Aranzacja okien: moda i trendy w 2014

4. Open House czyli Drzwi otwarte: Chicago
5. Pasmanteria to biżuteria dla domu
6. Adamaszek to tkanina czy wzór?
7. Kraty, kratki, krateczki
8. Karnisze i ich tajemnice

Co weekend jeden artykuł z mojego blogu o projektowaniu wnętrz jest publikowany w chicagowskim "Dzienniku Związkowym". Zainteresowanych zapraszam do polubienia Annaline on Facebook gdzie są umieszczane linki do tych artykułów.

Bonus dla dociekliwych:

1. W 17 wieku Napoleon Bonaparte ofiarował swojej żonie Józefinie piękny szal kaszmirowy ze wzorem Paisley. Spodobał się jej tak bardzo, że postanowiła zakupić więcej. (Do końca życia udało jej się nagromadzić kilkaset sztuk.) To właśnie Józefinie, głównej ikonie mody podczas panowania Napoleona, przypisuje się wpływ popularności wzorów Paisley w Europie.

Józefina Bonaparte w sukni ze wzorem Paisley i kaszmirowym szalem.

2. John Lennon miał samochód marki Rolls Royce wymalowany we wzory Paisley.

3. W przeciwieństwie do krajów świata islamskiego w Europie panowała moda nie tylko na geometryczne wzory Paisley, ale również na bardziej fantazyjne wersje, w które wkomponowywano wizerunki egzotycznych zwierząt, roślin, budynków oraz scenki rodzajowe.