Kominek dla każdego

Kiedy za oknem jest mróz i nie chce się nam nosa wychylić na zewnątrz, z przyjemnością zasiadamy w wygodnym fotelu przy rozpalonym kominku, otulamy się w ciepły koc i zanurzamy się w lekturze. Nie ma to jak własny kominek! Nie tylko daje nam ciepło i światło tak potrzebne w ciągu najzimniejszych miesięcy w roku, ale jest on jedną z najpiękniejszych ozdób domu. Jeśli jednak nie jesteś szczęśliwym posiadaczem kominka, nie martw się, ponieważ nigdy nie jest za późno, aby to nadrobić. Przy dzisiejszej szerokiej ofercie różnorodnych rodzajów kominków oferowanych w sklepach (które poniżej omówię), każdy, nawet ten co wynajmuje mieszkanie, może znaleźć coś dla siebie.

Dla projektanów wnętrz kominek stanowi punkt wyjścia do aranżacji salonów, a niejednokrotnie całego domu. Projektant zawsze będzie namawiał do inwestycji w kominek, ponieważ w mieszkaniach, gdzie go nie ma odczuwa się brak specyficznej atmosfery, którą przynosi ze sobą ogień. Nie bez powodu kominki są uznane za symbol domowego ogniska i serce domu. To przecież przy kominku siedzi się najwygodniej i najcześciej opowiada się stare i nowe historie.

Krótka historia i nazewnictwo:

Potrzeba posiadania kominka w domu istnieje od wieków. Kilkaset lat temu, kominki były bardzo ważnym elementem każdego domu, ponieważ ich główną funkcją było ogrzanie pomieszczeń. Jednakże wadą pierwszych krytych ognisk było to, że produkowały one toksyczny i drażniący dym wewnątrz pomieszczeń. Do X wieku paleniska (ang. hearth) w izbach zwykle umieszczano centralnie, tak aby więcej ludzi mogło się przy nich zgromadzić i tak, aby niebezpieczny dym mógł bez przeszkód unieść się do otworu umieszczonego w dachu. W XI wieku w Europie Północnej wymyślono kominy (ang. chimney), które lepiej odprowadzały szkodliwy dym na zewnątrz. Z wprowadzeniem kominów, paleniska przesunięto pod ściany i dla lepszej kontroli (ognia, ciepła i spalin) zaczęto je obudowywać. Takie osłonięte paleniska nazwano kominkami (ang. fireplace).  

Przyścienne kominki z reguły były lokowane tak, aby stanowiły punkt centralny na ścianie i skupiały na sobie wzrok. Przyczyniło się to dość szybko do ozdabiania ich zewnętrznej części bogatymi i skomplikowanymi elementami architektonicznymi, które nierzadko sięgały sufitu. Przez wiele wieków kominki były najbardziej ozdobnymi i najbardziej artystycznym elementami pomieszczeń. Z czasem jednak wprowadzono nowoczesne metody ogrzewania i stały się one mniej ważnym elementem. Ich praktyczne znaczenie również zmalało. Współczesne kominki pełnią zwykle funkcję eleganckiego elementu podkreślającego luksusowy charakter pomieszczenia, a ich funkcja ogrzewania domów jest minimalna.

Przy rekonstrukcjach i przy projektowaniu wnętrz w stylu historycznym (np. gotyckich, renesansowych, wiktoriański itd.) kominki ogrywają niebagatelną rolę, ponieważ niejednokrotnie one same definiują styl wnętrza. Dla tych co planują zakup tradycyjnego kominka polecam zapoznać się z nomenklaturą, która pomaga określić jego poszczególne elementy zewnętrzne:

-  obudowa kominka (ang. fireplace mantel lub mantelpiece) ogólna nazwa wszystkich zewnętrznych elementów kominka. Te obudowy były wyjątkową okazją dla ich wykonawców, aby wykazać się umiejętnościami i dlatego często mówi się, że są one encyklopedią sztuki rzeźbiarskiej.

-  gzyms kominka lub półka (ang. mantel shelf) element architektoniczny zwykle w postaci poziomej drewnianej belki wystającej przed lico kominka, która chroniła go przed okopceniem; w obecnych czasach pełni zwykle funkcję ozdobną;

Z powodu braku gzymsu widać wyraźnie, że lico kominka jest okopcone

- portal kominkowy oznacza bezpośrednią obudowę otworu kominka wliczając gzyms kominkowy; portale najcześciej wykonane są z kamienia jak na przykład marmur czy piaskowiec.

Główne rodzaje:

W dniu dzisiejszym decydujemy się na kominki z uwagi na ich dekoracyjny charakter. Co ciekawe instalujemy kominki nie tylko w wolnostojących domach, ale również w mieszkaniach w blokach z betonowych płyt. Umieszczmy je głównie w salonach, ale coraz częściej powraca się do montowania ich w sypialniach, a nawet łazienkach. Przed zakupem polecam ich krótki przegląd, aby znać podstawowe zasady instalowania oraz kryteria jakimi kierować się przy wyborze.

1.      Ze względu na umieszczenie w pomieszczeniu: mamy 3 rodzaje kominków do wyboru:

- A. ścienne zwane też tradycyjnymi (częściowo lub całkowicie wmontowane w ścianę), są one najczęściej spotykanem stylem kominków. Można w nich rozpalić drewnem; są również dostępne wersje na gaz i prąd.

- B. wolnostojące, (na drewno, gaz i prąd); zaletą wolnostojącego kominka, a właściwie piecyka jest to, że przy jego instalacji wymagana jest minimalna modyfikacja domu w porównaniu do murowanego kominka ściennego. Kominki wolnostojące działają w ten sam sposób, jak ich odpowiedniki ścienne: ogień pali się w dolnej komorze, podczas gdy dym ucieka przez komin powyżej.

- C. przenośne,  są one podobne do wolnostojących, ale z reguły mniejsze i nie są podłączone do komina. Zwykle na prąd są świetnym rozwiązaniem dla tych, co mieszkają w blokach, gdzie nie ma kominów lub dla tych co wynajmują mieszkania.

2.      Ze względu na paliwo, które używamy do ogrzewania rozróżniamy;

- kominki na drewno, ciągle popularne, ale wadą tych kominków jest to, że muszą być czyszczone dość często i jeśli jest problem z kominem, mogą zakopcić nasze pomieszczenie lub wpuścić do środka nieproszonych gości.

- kominki gazowe, są jednymi z najbardziej popularnych typów znajdujących się w naszych domach. Są one proste w obsłudze i nie są uciążliwe w utrzymaniu. Mogą jednak znacząco podwyższyć rachunki za gaz. 

- kominki elektryczne, są najbezpieczniejszym rodzajem kominków i nie potrzebują kominów. Większość takich kominków generuje wirtualne płomienie, które wyglądają jak prawdziwy ogień, natomiast ciepło wytwarzane jest z nagrzewnic.

- kominki na paliwo płynne: np. nafta czy etanol (tzw. biokominki), są ekologiczne, bezpieczne i bezzapachowe; wytwarzają minimalną ilość ciepła, a zatem jest to produkt dekoracyjny. Nie należą do najtańszych opcji.

3.     Ze względu na sposób rozprowadzania ciepła dzielimy je na:

- kominki oddające ciepło tylko do pomieszczeń, w których się znajdują;

- kominki z wymiennikiem ciepła, rozprowadzającym je do innych pomieszczeń.

Podstawowe zasady przy projektowaniu wnętrz z kominkiem:

1. Kominek jest prawie zawsze centralnym punktem w pokoju, więc wybór jego stylu powinnien dyktować to co się będzie w okół niego działo (np. rodzaj mebli czy wybór kolorów).  

2. Nie zasłaniaj kominka dużymi meblami z wysokimi oparciami. Jeśli brakuje Ci w pokoju miejsc siedzących zakup niską ławę, tapicerowane pufy, lub małe stołki, które nie zastawią widoku na kominek, a szczególnie na palenisko.

3. Jeśli koniecznie musisz mieć telewizor umieszczony nad kominkiem (czego nie polecam, ponieważ urządzenia elektryczne nie lubią ciepła, a zatem można znacznie skrócić ich żywotność), ukryj go za specjalnym lustrem, tak aby nie było go widać, kiedy nie jest włączony.

4. Wygaszony i zwykle nieużywany kominek podczas sezonu letniego może być doskonałym miejscem do wyeksponowania roślin doniczkowych, świeczek lub różnorodnych podświetlonych akcesorii, które nadadzą mu zupełnie nowy, niepowtarzalny charakter.

5. Jeśli planujesz posiadać tradycyjny kominek rozpalany drewnem, rozważ podniesione palenisko, co pozwoli stworzyć miejsce na składowanie drewna opałowego.

6. Na portalu kominkowym nie powinno się umieszczać lamp, które zwykle na nich się nie mieszczą lub ich zwisające przewody nie są atrakcyjnym dodatkiem. Lepszym rozwiązaniem są świeczki, świeczniki albo zamontowane powyżej portalu kinkiety ścienne.

7. Przed zakupem kominka tradycyjnego lub na gas, sprawdź przepisy prawne, które dotyczą urządzeń grzewczych i przewodów kominowych, i które należy przestrzegać w twojej miejscowości czy budynku.

  

Ponieważ kominek jest sercem domu i zawsze przyciąga uwagę, sposób w jaki udekorujemy jego gzyms ma ogromny wpływ na cały pokój.  To co wyeksponuje się na półce kominkowej powie nam wiele nie tylko o stylu pomieszczenia (np. minimalistyczny, klasyczny, współczesny, eklektyczny), ale również o jego właścicielu. Dlatego szczególnie przed świętami, wrato przyłożyć się do tego zadania, aby odwiedzający nas goście mieli co podziwiać. Zachęcam do dekorowania!

Anna Grochowska NCIDQ, IIDA, LEED AP ID+C

ANNALINE INTERIOR DESIGN LLC
+ANNALINE ID 

Annaline Interior Design website
Annaline Interior Design on Facebook
Annaline Interior Design on Twitter
annalineid@gmail.com

https://annalineid.blogspot.com/

Co weekend jeden artykuł z mojego blogu o projektowaniu wnętrz jest publikowany w chicagowskim "Dzienniku Związkowym". Zainteresowanych zapraszam do polubienia Annaline on Facebook gdzie są umieszczane linki do tych artykułów.

Bonus dla dociekliwych:

Kominki i piece do osiemnastego wieku były z reguły pojedynczymi egzemplarzami, piekielnie drogimi i niedostępnymi dla przeciętnego człowieka. W zasadzie jedynie dwory królewskie, książęce i magnateria mogły sobie na ten sposób ogrzewania pozwolić. Rewolucja w ogrzewnictwie zaczęła się dopiero po roku 1741, a więc dopiero w XVIII wieku kiedy to amerykański polityk, naukowiec i wynalazca Benjamin Franklin (+Benjamin Franklin Fan Page) opracował piec, który do dzisiaj jest zwany od jego nazwiska „franklinem” (ang. Franklin stove). Te kominki/piecyki dzięki dodatkowej przegrodzie umieszczanej w tyle komory spalania oraz przewodu kominowego, który działał jak „odwrócony syfon” wytwarzały więcej ciepła i mniej dymu.

Dziękuję z góry za kometarze i uwagi!